Mantelstroom filter voor 1,8 tot 30 MHz

Antennes, antennebouw, baluns, ununs, SWR, mantelstroomfilters, etc
Gebruikersavatar
PA8C
.
.
Berichten: 140
Lid geworden op: 04 mar 2007, 23:17
Roepletters: DK2CA
Locatie: Kluse DLD

Mantelstroom filter voor 1,8 tot 30 MHz

Ongelezen bericht door PA8C »

Hallo,

Ik heb om wat hf instraling tegen te gaan gisteren een "poor mans" mantelstroom filter gebouwd.
Het filter bestaat uit ongeveer 35cm PVC buis met een diameter van 110mm, 2 afsluitkappen 110mm en 2 afsluitkappen met een diameter van 40mm.
Aan beide zijden van de 110mm buis heb ik de einddeksels met daarop de 40mm eindeksels omgekeerd met PVC lijm verlijmd.
Daarin heb ik aan één van die kappen een gat van 15mm gemaakt en daar een SO239 chassisdeel gemonteerd met M3 schroefjes.
De andere kap heb ik een gaatje van 6mm in geboord om de RG58 kabel door te kunnen voeren.
Totaal heb ik daarna 6,40 meter kabel strak op de 110mm buis gewikkeld en die door de twee gaatjes van 6mm gestoken die ik daar voor geboord heb.
De RG58 kabel heb ik aan de buitenkant met "hot glue" vastgelijmd zodat de wikkelingen netjes op de buis blijven zitten en gelijk waterdicht zijn zodat er geen vocht direct in de buis kan komen.
Daarna de kabel aan het SO239 chassisdeel gesoldeerd en aan de andere zijde van de kabel een PL259 plug gesoldeerd.
De beide 110mm einddeksels met PVC lijm aan de buis verlijmd en twee afwaterings gaatjes aan de onderzijde geboord zodat condensvocht in de buis weg kan.
Vandaag het mantelstroom filter onder de FD3 dipool gehangen aan dunne (4mm) polypropyleen koortjes voor de trekontlasting.
Zie daar, geen mantelstromen meer want de USB muis in de shack blijft nu gewoon werken. (voordat het filter er was ging die namelijk direct op tilt zodra de zender aan ging!)
Let op :!: het aantal wikkelingen is niet belangrijk, de lengte (6,40 meter) van de gewikkelde coax bepaald of het filter werkt :!:

Materiaal lijst:
40 cm PVC afvoerbuis (grijs) 110mm,
2 einddeksels 110mm,
2 einddelsels 40mm,
PVC lijm,
7 meter coax RG58 of RG213 voor hogere vermogens,
1 SO239 chassisdeel,
1 PL259 plug,
M3 messing platkopschroefjes met moertjes en kroonringetjes 3,2mm

73's, Stan
Bouwtekening UglyBalun
Bouwtekening UglyBalun
Kijk ook eens op de site van PA0FRI
http://www.xs4all.nl/~pa0fri/Ant/Chokeb ... ebalun.htm
of op deze
http://www.xs4all.nl/~pa0fri/Ant/Rfcpa0 ... lukbal.htm
De beste lineair is nog altijd een goede antenne!

The best linear is still a good antenna!
Gebruikersavatar
fred101
.
.
Berichten: 878
Lid geworden op: 08 jun 2007, 08:08
Roepletters: PA4TIM
Locatie: Waardenburg
Contacteer:

Re: Mantelstroom filter voor 1,8 tot 30 MHz

Ongelezen bericht door fred101 »

Stan,

Het aantal wikkelingen is juist belangrijk maar de diameter en lengte bepaald dat natuurlijk indirect.
Wat jij gemaakt hebt is een stroombalun. Deze spoel vormt de buitenkant van de buitenmantel om in een inductie. Deze heeft een bepaalde impedantie bij een bepaalde frequentie. Deze impedantie moet minimaal 4x zo hoog (i in het kwadraad ivm vermogen) zijn dan de hoogst voorkomende impedantie op de laagste door jou gebruikte frequentie. Als de frequentie hoger wordt stijgt namelijk ook de impedantie van de spoel.
In het ARRL boek staat hoeveel wikkelingen bij welke diameter wat voor impedantie geeft per frequentie.
Je spoel is nu een soort weerstand voor de mantelstromen en dwingen weer een soort symetrie af door introductie van gelijke doch tegengestelde stromen in de mantel.

Fred
PA4TIM's opvangtehuis voor buizenbakken: Link
Gebruikersavatar
pa10403
.
.
Berichten: 122
Lid geworden op: 02 nov 2007, 15:39
Locatie: Eindhoven

Re: Mantelstroom filter voor 1,8 tot 30 MHz

Ongelezen bericht door pa10403 »

Dus dit wil zeggen dat je een asymetrische antenne symetrisch wil maken?
1 ding vergeet je,hier speelt ook de verkortingsfactor een rol,of ben ik nu abuis????
Deze mantelstroom filter is dat dan ook tevens de verlengspoel??
Mvg PA10403 Gerard
Zeelui = home sweet home
Radiozendamateur = ohm sweet ohm
Gebruikersavatar
fred101
.
.
Berichten: 878
Lid geworden op: 08 jun 2007, 08:08
Roepletters: PA4TIM
Locatie: Waardenburg
Contacteer:

Re: Mantelstroom filter voor 1,8 tot 30 MHz

Ongelezen bericht door fred101 »

Verkortingsfactor speelt geen rol bij een mantelstroomfilter en een mantelstroomfilter is geen verlengspoel. Maar dat kan ik niet even in een paar regels uitleggen.
PA4TIM's opvangtehuis voor buizenbakken: Link
Gebruikersavatar
Dominic
.
.
Berichten: 32
Lid geworden op: 21 jul 2008, 11:59

Re: Mantelstroom filter voor 1,8 tot 30 MHz

Ongelezen bericht door Dominic »

hmmmmmmmmm mantelstromen ........
'k heb er hier geloof ik (nog) geen last van.
Wel interessant onderwerp met (naar ik nu lees) ook een stukje theorie erachter (uiteraard, zult u zeggen).
Zou misschien aardig zijn de constructie wat duidelijker "neer te zetten" door het opnemen van een (paar) plaatje(s) ........
73 ! Dominic Jr., PD 0 LDC, NL 693
Gebruikersavatar
fred101
.
.
Berichten: 878
Lid geworden op: 08 jun 2007, 08:08
Roepletters: PA4TIM
Locatie: Waardenburg
Contacteer:

Re: Mantelstroom filter voor 1,8 tot 30 MHz

Ongelezen bericht door fred101 »

Ik heb laatst wat metingen aan dit soort stroombaluns verricht. Dat ga ik binnenkort nog eens uitgebreider doen en dan zal ik het op mijn site zetten. Grootste probleem wat bij de eerste snelle tests naar voren kwam waren resonanties. De mantel vormt een spoel maar doordat het strak tegen elkaar gedraaid zit ontstaat er ook een capaciteit. Er zaten parallel resonanties maar ook serie resonanties. Die laatste wil je niet hebben. Zo'n balun werkt prima als hij maar juist gedimensioneerd is anders kan het middel erger zijn dan de kwaal.
PA4TIM's opvangtehuis voor buizenbakken: Link
Gebruikersavatar
PA8C
.
.
Berichten: 140
Lid geworden op: 04 mar 2007, 23:17
Roepletters: DK2CA
Locatie: Kluse DLD

Re: Mantelstroom filter voor 1,8 tot 30 MHz

Ongelezen bericht door PA8C »

Ik heb even twee links bijgeplaatst in mijn originele post.
Kijk daar eens om de theorie en de praktijk te verduidelijken.
Met dank aan Frits PA0FRI. :clap: :clap:
Veel leesplezier gewenst.

73, STan
De beste lineair is nog altijd een goede antenne!

The best linear is still a good antenna!
Gebruikersavatar
fred101
.
.
Berichten: 878
Lid geworden op: 08 jun 2007, 08:08
Roepletters: PA4TIM
Locatie: Waardenburg
Contacteer:

Re: Mantelstroom filter voor 1,8 tot 30 MHz

Ongelezen bericht door fred101 »

Ik heb ondertussen de nodige metingen aan dit soort baluns verricht. Het probleem is dat het niet zo makkelijk is als het lijkt.
Als ik bv zo'n ding maak en sluit de boel aan middels twee draadjes van een paar cm naar de connectors zie ik gelijk resonanties. Op de clubavond had ik er twee bij me. Een coax opgerold op een buis en een met twee ringkernen. Die laatste was beter. Ik heb die meting ook wel eens gedaan met een experimentele opstelling, dus met twee krokodillen gesoldeerd op bananenstekkers naar een bnc-banaan adapter. Dat kleine beetje capaciteit en inductie extra gaf vanaf 20 meter gelijk resonanties waardoor die coax beter leek. (boven in) Op lage frequenties heb je erg veel windingen en dus veel meter kabel (met extra verlies) nodig, er gaat dan al snel 10 tot 15 meter coax in om het zelfde effect te bereiken wat ik had met 4 windingen door een 4C65 en 3E11 combi, en dus 30 cm coax.

Het grootste probleem is echter de antenne. Is deze in de buurt van de 50 ohm en resonant, en geen compromisantenne dan heb je ook maar weinig nodig. Is je antenne te kort en te laag en heel hoogohmig (door de grote capaciteit maar lage stralingsweerstand) dan doet zelfs de beste choke niets. Als de antenne 2000 ohm is moet je dus een spoel maken die 10K is op bv 80 meter. Reken maar uit hoeveel uH dat is en hoeveel windingen je dan moet maken wil hij kunnen werken.

Leuke materie, als je eens in de buurt bent wil ik je balun wel eens meten.
PA4TIM's opvangtehuis voor buizenbakken: Link
Plaats reactie